جايي كه ماموريت گلها تمام ميشود؛ ماموريتي يك روزه كه گلها برعهده ميگيرند تا زينتبخش ضريح امام هشتم باشند. گلآرايي ضريح مطهر، نخستين كارياست كه سركشيك حرم بعد از تحويل گرفتن كشيك جديد در هر صبح انجام ميدهد و گلهاي تازه جايگزين گلهاي ديروز ميشوند. گلها بالاي ضريح به اتاقي به نام «اتاق گل» منتقل ميشوند تا بعد از خشك شدن و بستهبندي براي تبرك بهدست زائران برسند. اين بستهها كه در هر روز 800تا 1400بسته است، بعد از نماز صبح در رواق غدير ميان مردم پخش ميشود. اين آغاز پايان ماموريت گلهاست. گلها حالا به لاي صفحات قرآن ميروند تا اين بار ختمهايشان رنگ و بويي ديگر بگيرد و به عطر شميم رضوي و ياد زيارت امامشان عطرآگين شود. ماموريت گلها اما از خيلي وقت پيش شروع شده است. از روزي كه دانهاي در دل خاك بودند؛ گلهايي كه همه براي امامشان كاشته شدهاند.
- گلآرايي در موسسه باغات
از دانه به جوانه! از جوانه به شكوفه و از شكوفه به عطرانگيزي و دلنوازي! از زير خاك تا اوج آسمان! ماموريتي كه گلها دارند؛ ماموريتي كه به قصد زيارت خورشيد و براي همجواري با گلدستههاي حرم است. گلها در گلخانههاي موسسه باغات آستان قدس رضوي پرورش داده ميشوند. موسسه باغات سالانه 164هزار شاخه گل را براي گلدانهاي بالاي ضريح و همچنين فضاي سبز بارگاه امام را تأمين ميكند. محمود صادقي، رئيس موسسه باغات از تأثيرات روحي و رواني مناسب اين گلها در بين زائران ميگويد. گلدانها در باغ ملكآباد مشهد آماده ميشوند؛گلدانهايي كه چهارگوشه ضريح گذاشته ميشود. اين گلدانها كه هر روز براي تزيين ضريح مطهر امام از طرف موسسه به حرم ارسال ميشود، شامل بيش از 450شاخه گل است. گلهاي استفاده شده در اين گلدانها از نوع مريم، گلايل، ميخك، رز، مارگريت، زنبق و ژربراست. 2 نفر از متخصصان هر روز اين گلدانها را ميچينند. ابتدا شاخههاي گلايل و زنبق توي گلدان قرار ميگيرند. سپس 3 و 4 رديف از گلهاي ژربرا به رنگ زرد و سرخ و سپيد و صورتي چيده ميشود. بعد رديف پايين پر از گلهاي مريم ميشود. شكوفههاي رز و ميخك و مارگريت هم لابهلاي اين رديفها جا داده ميشوند.اين نوع گلها ميتوانند تا 24ساعت گرمايي كه در سطح بالايي ضريح مطهر امام است را تحمل كنند و همچنان تازگي خود را حفظ كنند. تحويل گرفتن اين گلها در حرم برعهده مديريت امور خدمه آستان قدس رضوي است.
- مراسم تعويض در بيت خدام
گلهاي تزيين شده كه حالا در گلدانهاي طلايي قرار گرفتهاند، صبح حوالي ساعت 7در صحن آزادي به شيوهاي خاص روي شانه 4 تن از خدام حرم قرار ميگيرد و با سلام و صلوات به محل كشيك خدام منتقل ميشود. در راه و صحن كه مردم و زائران آقا كه شايد براي نخستين بار است كه اين مراسم را از نزديك ميبينند گلها و گلدانها را همراهي ميكنند و موبايلهايشان را از جيب بيرون ميآورند و با گلها فيلم ميگيرند. عدهاي از خدام با چوب پر نرم سبزشان مسئول نظم مراسم هستند. پيرمرد برخلاف همه كه موبايل بهدست هستند رو به گلها دست به سينهاش گذاشته و زير لب ذكري ميگويد. انگار قرار است گلها درددلش را به امام برسانند. گلهاي معطر نزديك و نزديكتر ميشوند و صداي صلوات زائران همه جا را فرا ميگيرد. گلدانها به بيت خدام برده ميشود. صلوات خاصه امام عليبنموسيالرضا(ع) خوانده ميشود. بعد گلدانها در جاگلداني قرار ميگيرد كه دسته بلندي دارد. سپس گلدانها از بيت خدام راهي روضه منوره ميشوند. نگاه همه زائران به گلهاي ضريح است كه آمدهاند به پابوس آقايشان. گلها جلو و جلوتر ميروند. سيدي بالاي سكو ايستاده است. مردم مدام صلوات ميفرستند. سيد،گلدان را برميدارد و در محفظه نقرهاي گوشه سمت راست ضريح قرار ميدهد. بعد دستي به سر و روي گلها ميكشد، پارچههاي روي ضريح را كنار ميزند و بوسه بر سقف سبز ضريح ميزند. ماموريت يك روزه گلها از همين حالا آغاز شده است. گلهاي ديروز در همان جا گلداني دسته بلند قرار ميگيرد و به بيت خدام منتقل ميشود. نگاهها به گلها خيره است و گلها به ضريح خيره شدهاند كه بعد از اتمام ماموريت، از كنار ضريح آقايشان دور و دورتر ميشوند. مردم بهدنبال گلبرگي براي تبرك هستند اما گلدان بالاست و دست كسي به آن نميرسد. چند خادم هم گلها را همراهي ميكنند تا بيت خدام. از گلدان بالاي سر خادم حملكننده، شاخه گلي به زمين ميافتد و يكي از زائران با سرعت برق خم ميشود و شاخه گل را برميدارد.
اين مراحل تك به تك براي هر 4 طرف ضريح و هر گوشهاش انجام ميشود. خادمان از مردم ميخواهند راه را باز كنند تا گلها زودتر به مقصد برسند. سيدي كه مسئول تعويض گلدانهاست پارچههاي روي ضريح را جمع ميكند و همه را در يكي از پارچهها قرار ميدهد و آن را گره ميزند. مردم هر بار با يكي از گلدانها از بيت خدام تا روضه منوره همراه ميشوند و پشت سر هم صلوات ميفرستند. حاج آقاي حسيني مشغول غبارروبي سقف ضريح است. اين دستهاست كه به سمت ضريح امام دراز ميشود. گلها حالا همچون همه زائران، همه تن چشم شده و نگاه را به خورشيد دوختهاند. روي گلدانها و گلهاي ديروز كه حالا به بيت خدام منتقل شدهاند پارچه سبزي انداخته ميشود تا به اتاق برده شوند. مردم توي راه كه مشغول دعا و كتاب بهدست هستند با ديدن گلدانها به قصد تبرك دستي به پارچه سبز روي گلدانها ميكشند. در اتاق گل كه در طبقه دوم صحن آزادي قرار دارد گلها از ساقهها جدا ميشوند. سپس گلها را در جعبه ميريزند و آنها را به صحن غدير ميبرند.
- بستهبندي در گروه شميم رضوان
ساعت 9صبح هر روز ياران شميم رضوان با روپوش، ماسك، دستكش به استقبال جعبههاي گل ميروند. در اين مرحله گلها تفكيك و شمارش ميشوند. سپس گلبرگها از غنچه جدا ميشوند. براساس نوع و ظرافت، گلبرگها از يكديگر جدا ميشوند و در سيني توري مخصوصي كه 3 طبقه است قرار ميگيرند. اين سيني را در دستگاه مخصوص خشك كن قرار ميدهند تا بهمدت 20ساعت خشك شوند. اين دستگاه طوري گلها را خشك ميكند كه به كيفيت و رنگ آنها آسيب وارد نميشود. ياران شميم رضوان شامل 7 شيفت هستند و هر روز 30نفر از آنها وظيفه بستهبندي اين گلها را برعهده دارند. همه دور يك ميز مينشينند و گلها را در سبدهايي سفيد روي ميز قرار ميدهند. گلهاي خشك شده در پاكتهاي پلاستيكي ريخته ميشود و پرس ميشوند. گلهاي خشك شده كه حالا در نايلونها قرار گرفتهاند به همراه ادعيه و كتبفرهنگي در كارتني بستهبندي ميشوند. اين بستهها در كيفهاي سبزرنگ گذاشته ميشوند به رواق غدير منتقل ميشوند.كيفهاي سبز به رديف و 4 تا 4 تا روي هم زير تابلو «السلامعليك يا عليبنموسيالرضا(ع)» چيده ميشوند. بعد از اقامه نماز صبح و تلاوت قرآن و خواندن زيارت امينالله، نوبت به توزيع گلها ميرسد.
اين پايان ماموريت گلها نيست؛ ماموريتي كه از دل خاك شروع شد و در بالاي ضريح امام ادامه داشت و فضاي حرم را معطر كرده بود و حالا قرار است گلبرگها صفحات قرآن زائران را عطرآگين كند. مداح كه پشت تريبون ميرود گروه شميم رضوان هم شروع به توزيع بستهها ميان زائران ميكند. مداح ميخواند «بوي گلها عالمي را مست و حيران ميكند...» و اينچنين ماموريت گلهاي به پايان ميرسد.
نظر شما